Danas je Savindan

Srpska pravoslavna crkva (SPC) danas slavi Savindan kojim se obeležava uspomena na Svetog Savu, srpskog prosvetitelja i prvog srpskog arhiepiskopa iz 13. veka. …

Praznik Svetog Save jedan je od najvećih hramovnih i porodičnih praznika, svetkuju ga mnoge zanatlije, a proglašen je i za školsku slavu. U školama taj dan je radni, ali nenastavni dan.

Sveti Sava (po rođenju Rastko Nemanjić) bio je raški plemić iz vladarske porodice Nemanjića, uticajni diplomata i prvi srpski prosvetitelj i arhiepiskop autokefalne srpske žičke arhiepiskopije, diplomata, zakonodavac, književnik i hodočasnik.

Umro je 27. januara 1236. u Trnovu (Bugarska) i taj dan je crkva ustanovila kao praznik kojim se obeležava uspomena na njegov život i delo.

Početkom 19. veka spevana je poznata Himna Svetom Savi.

Škole u Srbiji obeležile su školsku slavu, svečanim priredbama i sečenjem slavskog kolača, a ministar prosvete Mladen Šarčević poručio je da će ova godina biti značajna za razvoj obrazovanja i da status prosvetnih radnika mora da se popravi.

Za đake je danas bio radni dan, ali bez nastave.

Šarčević je čestitao svim đacima i prosvetnim radnicima u Srbiji školsku slavu Svetog Savu i poručio da će ova godina biti značajna za razvoj obrazovanja u Srbiji, jer će mnoge otvorene teme biti rešene kroz nove zakonske modele.

On je naglasio da status prosvetnih radnika u Srbiji mora značajno da se popravi, te da će se to raditi kroz povećanje plata, optimizaciju i racionalizaciju samog sistema.

"Mora se raditi na vraćanju ugleda profesije ne samo kroz novac, već i kroz obuku prosvetnih radnika", naglasio je ministar.

Savindan u školama od 1734. godine

Savindan se obeležava u znak sećanja na srpskog prosvetitelja i utemeljivača obrazovanja, prvog srpskog arhiepiskopa, zakonopisca.

Prvi pisani trag o školskoj proslavi Savindana je iz 1734. godine kada je obeležen u Sremskim Karlovcima.

Knez Mihailo Obrenović doneo je naredbu o školskoj proslavi dana Svetog Save u Srbiji, što je bilo regulisano zakonom od 13. januara 1841. godine. Slava je u to vreme uvedena i na Licej, a od 1864. godine na Univerzitet.

U škole je, posle više decenija pauze nakon Drugog svetskog rata, ponovo vraćena 1989. godine.

Rastko Nemanjić je u Nikeji 1219. od vizantijskog cara Teodora Laskarisa i vaseljenskog patrijarha Manojla i Haritopula izdejstvovao autokefalnost (samostalnost) srpske crkve i srpsku arhiepiskopiju, za čije je središte odredio manastir Žiču.

Princ Rastko, čije je monaško ime Sava, živeo je od 1169. godine (po drugim podacima rođen je 1175. godine), do 1236. godine i bio je najmlađi sin srpskog župana Stefana Nemanje.

Preminuo je u tadašnjoj bugarskoj prestonici Trnovu 25. januara 1236. godine, na povratku iz hodočašća u Jerusalim, posle jedne diplomatske misije za Bugarsku arhiepiskopiju.

Prema zapisima iz tog vremena, glas o smrti Rastka Nemanjića stigao je u Srbiju dva dana kasnije, 27. januara.

NJegove mošti su iz Trnova prenete i sahranjene u manastiru Mileševa 1237. godine. Mošti je spalio Sinan Paša 1594. godine na Vračaru. Na tom mestu nalazi se spomen hram posvećen Svetom Savi.